Radha krishna राधा कृष्ण

मागे - पुढे

03.05.2020

          आज कोरोना लॉक डाऊन 1 व 2 धरून सलग चाळीसावा दिवस. आजपर्यंतचा लॉक डाऊन उद्यापासून 17 मे पर्यंत वाढवलेला आहे.       काल रात्री उकाडयामुळे बेडवरून बरोबर 12 वा. 12 मि. नी लादीवर झोपायला आलो. डोळे मिटून पडलो होतो. पुढच्या दोन तीन मिनिटातच डोळे मिटलेले असतांना मला देवळाच्या पुढच्या दारातील भाग दिसू लागला.  ( फोटो पहा )

Navalai Pavnai Temple Area

पिंपळाच्या उजवीकडेपर्यंत नजर गेली आणि अचानक मी नजर डावीकडे वळवली. पिंपळाच्या डाव्या बाजुला असलेल्या कठडयापर्यंत पोचलेल्या लालमातकट रेघा असलेल्या घाग-यातल्या दोन गवळणी चक्क कठडयाची चि-याची भिंत भेदून सहजगत्या शेजारच्या  प-यात उतरल्या . ती चि-याची भिंत सांधतांना मी पाहिली ! वरच्या थरातले अखेरचे टोकाचे सिमेंट जागेवर बसतांना मला दिसले ! एवढीच हालचाल  चि-याच्या वरच्या भागात झाली. बाकी एक चिराही पडला नव्हता ! लगेच दुसरे आश्चर्य नजरेस पडले ते म्हणजे क्षणापूर्वी कठडयापेक्षाही उंच दिसलेल्या त्या दोन्ही गवळणी प-यात उतरताच बुटक्या दिसत होत्या. त्यातली एक अधिक उंच होती.  हातात माठ घेऊन त्या प-यात काही तरी करीत होत्या. त्या पुढे काय करणार हे बघण्याच्या आतच माझी लिंक तुटली . मी सौ. ला हे सांगितलं आणि जाऊन बघुया का विचारलं तर घरातच तिची भीतीने गाळण उडाली.  ती म्हणाली, आता साडेबारा होत आलेयत. आता कुठे बाहेर जाता ? झोपा गुपचूप ! मी एकटा जातो म्हटलं तर मलाही जाऊ देईना. तसा मी रात्रीअपरात्री कितीही वाजता बाहेर येऊन आसपास बघत असतो. एकदा सिंधुदूर्गात मी एका दहा बारा वर्षाच्या भगत मुलाबरोबर रात्रभर स्मशानात रहायला तयार झालो होतो , पण त्याचे आईवडीलच काही तरी कारणे सांगून टाळू लागले आणि माझे नातेवाईकही जास्त हुशारी दाखऊ नका म्हणू लागले ! त्या मुलाच्या डोळयात चरकल्याचा भाव मला स्पष्ट दिसत होता. गरीबी माणसांना कोणत्या पंथाला आणते या विचाराने मीही मग माझा विचार सोडून दिला. मला खरंच त्या कुटुंबाची दया आली. खूप वाईट वाटले. पोटाच्या खळगीसाठी लहान मुलांचाही वापर करणारी अशी किती कुटुंब आसपास असतील या विचाराने मी अस्वस्थ झालो. मी निघतांना शंभर रूपये त्या मुलाच्या हातावर ठेवले आणि अभ्यास करून खूप मोठा हो म्हणून सांगून बाहेर पडलो. त्या मुलाच्या डोळयात सुटका आणि आश्चर्य यांचा विचित्र संगम झाला होता. तर मी काल रात्री बाहेर जाऊन बघितले नाही. देवळाच्या दारातल्या त्या पिंपळामध्ये श्रीकृष्णाचे अस्तित्व आहे हे मला काही वर्षापूर्वी सिंधूदुर्गातच पडलेल्या एका स्वप्नात दिसले होते.  त्या दोन गवळणींचा वावर त्यामुळे स्वाभाविकच ठरत होता. ते स्वप्नं मी काही वर्षापूर्वी सावंतवाडीत एका रात्री झोपलेलो असतांना पडले होते.  माझ्या घरासमोरच्या तुळशीचा पुढील भागात श्रीमहाविष्णूची ( माझ्यासाठी श्रीकृष्णाची ) मूर्ती आहे. त्यात त्याच्या उजव्या हाताचा पंजा थोडा पुढे येऊन आशीर्वाद देतो आहे. ( फोटो पहा) .

तर मला स्वप्नात ती मूर्ती जिवंत झालेली दिसू लागली व श्रीकृष्णाची ताकत कमी पडत असल्याचे जाणवले. श्रीकृष्णाचा आशीर्वाद देणारा तो हात वाढून खालच्या बाजुच्या देवळाच्या दारातील पिंपळात उभ्या असलेल्या सुकुमार तरूण श्रीकृष्णाच्याच दिशेने सरकत होता. तेवढयात पिंपळातल्या घननीळ श्रीकृष्णानेही त्याचा एक हात पुढे करून काही वेळ तुळशीतल्या श्रीकृष्णाला हस्तांदोलनाव्दारे शक्ती पुरवली . दोघेही हसले आणि ते दोन्ही हात लहान लहान होत पूर्ववत झाले ! तुळशीतली मूर्ती पूर्ववत होऊन अधिक ठळक दिसू लागली. तिकडे पिंपळातला श्रीकृष्ण पिंपळात लुप्त झाला आणि माझे डोळे उघडले तेव्हा मी माझ्या घराच्या अंगणात  नसून सासरवाडीला अंथरूणात झोपलो आहे , हे समजायला मला काही वेळ लागला होता ! तुळशीतला हाच श्रीकृष्ण मला नोकरीत आलेल्या संकटाच्या वेळी उपयोगी पडला होता. मीच कृतघ्न निघालो. त्याची मनासारखी पूजा करू शकलो नाही . समोर असूनही त्याला ओळखू शकलो नाही. आता त्याच्याकडे अधिक लक्ष दिले पाहिजे.

           आज लंबूवहिनी उगवली. बीना आणि तिची आई येऊन गेली. राजूची बायको व मुलगीही येऊन गेली. माणसे येतात म्हणून बरे वाटते. संध्याकाळ होऊन गेली आहे. मुलाने त्याचे भाडे घरमालकाच्या खात्यात आजच अाॅनलाईन भरले आहे. जेवणाची वेळ आली की कसे तरीच होऊन जाते. तो आणि त्याच्यासारखी परक्या शहरात एकटे राहणारी व जेवण बनवता न येणारी मुलं काय करून खात असतील, या विचाराने जेवणही जात नाहीय. झोप तर कधीच उडाली आहे !

( क्रमश: )
...........